Avukat azletmek,belirli neden bulunması halinde veyahut herhangi bir neden olmaksızın,kişinin vekalet vermiş olduğu avukatla olan vekalet sözleşmesinin sona erdirilmesi anlamına gelir. Avukatın almış olduğu işi ihmal etmesi ya da kusurlu yapması,görevinin gerekliliklerini yerine getirmemesi durumunda azil işlemi haklı olarak gerçekleştirilebilir.
Vekalet sözleşmesi,vekil ile vekalet veren arasında güven ilişkisine dayalı kurulan,vekilin vekalet veren lehine olacak şekilde hareket etmeyi üstlendiği bir sözleşmedir.Avukatlık sözleşmesi,vekalet sözleşmesinin bir türü niteliğindedir.
Avukatlık sözleşmesi, avukatın belirli bir miktar ücret karşılığında hukuki yardımda bulunmayı üstlendiği bir sözleşmedir. Sözleşmenin her iki tarafının da sözleşmeyi sona erdirme hakları bulunmaktadır. Avukat istifa ile vekalet veren ise azil yoluyla sözleşmeyi sona erdirebilir.
Avukat ile müvekkili arasındaki vekalet ilişkisi noter aracılığıyla kurulmaktadır. Azil işlemi gerçekleştirilirken yine bu işlemin de noter aracılığıyla yapılması gerekmektedir.
Avukatın Azledilme Nedenleri Nelerdir?
- Avukatın, müvekkili ile olan vekalet sözleşmesini ihlal etmesi.
- Avukatın, müvekkilinin talimatlarına uymaması.
- Avukatın, müvekkilinin işlerini ihmal etmesi veya geciktirmesi.
- Avukatın, müvekkilinin işlerini kötü bir şekilde yürütmesi.
- Avukatın, müvekkilinin malvarlığına zarar vermesi.
Avukat Nasıl Azledilir?
Avukatı azletmek için sözlü beyanın yapılması yeterli değildir.Avukat azletme işlemi noterden yapılmalıdır.Noter kanalı ile azilname gönderilmesi gereklidir.Ancak notere gidilmeden de azilname yapılabilmektedir. Avukat ile müvekkili birlikte yazılı bir sözleşme yaparak avukatın azledildiğini, vekalet görevinin sona ermiş olduğunu içeren bir sözleşme yaparak azil işlemi notere gitmeden de gerçekleştirilebilir.
Normal şartlarda yukarıda da değindiğimiz gibi azil işlemi noter kanalıyla yapılmaktadır. Ancak Yargıtay 13.Hukuk Dairesi vermiş olduğu bir kararda; müvekkilin noter kanalıyla bir azilname göndermemiş olmasına rağmen mahkemeye avukat ile arasında artık bir vekalet ilişkisi olmadığını beyan eden bir dilekçe vermiş olması durumunda bu işlem azilname gibi geçerli kabul edilmiştir.
Haksız Azil Nedir?
Avukatlık Kanunu Madde 174/2’de“Avukatın azli halinde ücretin tamamı verilir. Şu kadar ki, avukat kusur veya ihmalinden dolayı azledilmiş ise ücretin ödenmesi gerekmez.” hükmü bulunmaktadır.
Kanun lafzından da anlaşılacağı üzere; avukatın kusur veya ihmalinden kaynaklanmayan bir nedenle azledilmesi halinde, avukatın haksız olarak azledildiği kabul edilir. Haksız azil halinde, avukatın avukatlık ücretinin tamamına hak kazandığı kabul edilir.
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, E. 2016/9987, K. 2016/17815
“…Buna karşılık haksız azil halinde ise avukat, hangi aşamada olursa olsun, üstlendiği işin tüm vekalet ücretini talep etme hakkına sahiptir. Bir davada görev yapan avukat, vekil edeninden aralarındaki sözleşmeye göre kararlaştırılan miktarı, şayet ücret kararlaştırılmamış ise Avukatlık Kanunu’nun 164/4 maddesine göre belirlenecek miktarı ücret olarak talep etmek hakkına sahip olduğu gibi, ayrıca yargılama sonunda haklı çıkılan kısım üzerinden hasma yüklenen vekalet ücretini de talep etmek hakkına sahiptir. Vekil eden, avukatına belirlenen bu iki kalem ücreti Ödemekle yükümlüdür. “
Avukat Azlinin Sonuçları
Avukatlık Kanunu Madde 174/1’de “Üzerine aldığı işi haklı bir sebep olmaksızın takipten vazgeçen avukat hiçbir ücret isteyemez ve peşin aldığı ücreti geri vermek zorundadır.” Hükmü bulunmaktadır. Eğer avukat kusurlu veyahut da ihmali bir davranışta bulunduysa avukatın avukatlık sözleşmesinden kaynaklanan ücreti ödenmez. Ancak avukat kusuru ya da ihmalinde müvekkilini aldatma,zarara uğratma gibi bir kastının olmadığını ispatlarsa azil anına kadar gerçekleştirilen hukuki işler dolayısıyla ücretini almaya hak kazanır ve bunu müvekkilinden talep edebilir.
Haksız nedenle azil halinde yukarıda da değindiğimiz gibi;avukatlık sözleşmesinde belirlenen avukatlık ücretinin tamamı muaccel hale gelir ve müvekkilin bu ücreti avukata ödemesi gerekir.
