YARGITAY 23. HUKUK DAİRESİ
2017/150 Esas
2020/1582 Karar
09.03.2020 Karar Tarihi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili;davalıların birbirlerinin devamı niteliğinde bir şirket olduğunu, tüm şirket kurucularının ve şirket ortaklarının aynı şahıslar olduğunu, icra takip dosyasında her iki şirkete de yapılan tebligatın her iki firmanın da çalışanı olan tek bir kişi tarafından alındığını, bu hususun şirketlerin birbirinin devamı şirketler olduğunu gösterdiğini, müvekkilinin davalılara yemek hizmetini sağladığını,bu hizmetten kaynaklanan alacağı için davalılara karşı icra takibi başlatıldığını, davalıların takibe itiraz ettiğini, itirazın haksız olduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile % 40’tan az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Mak. ve Yedek Par. San. Oto Tur. Nak. İş Mrkz. vekili davanın reddini istemiş, davalı …Yedek Parça Oto Ltd. Şti. davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece iddia savunma ve dosya kapsamında; tüm faturaların davalı … Mak ve Yedek Par.San.Oto.Tur.Nak.İnş.Ltd.Şti. adına düzenlendiği, diğer davalı adına herhangi bir faturanın bulunmadığı, bu davalıya karşı açılan davanın ispat edilemediği gerekçesiyle davalı …Yedek Parça Oto Ltd. Şti. bakımından davanın reddine, davalı … Mak ve Yedek Par. San. Oto. Tur. Nak. İnş. Ltd. Şti’nin ise borcun 30.536,00 TL’lik kısmını kabul edip 14.000 TL’si için senet verdiğini beyan etmesinin bağlantılı bileşik ikrar olduğu ve bu durumda ispat yükünün kendisine geçtiği, ancak verilen senetlere ilişkin herhangi bir delil ibraz edemediği gerekçesiyle davalı … Mak. ve Yedek Par. San. Oto. Tur. Nak. İnş. Ltd. Şti. bakımından kabul edilen miktar üzerinden takibin iptaline karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
1- Temel hukuk kurallarının en önemlilerinden bir tanesi alacak haklarının nisbiliği ilkesidir. Alacak hakkı ancak hukuki ilişkinin tarafları arasında ileri sürülebilir. Kural olarak borç ilişkinin dışında bir başka gerçek ya da tüzel kişiye karşı borç ilişkisinden doğan alacak hakkı ileri sürülemez. Ticaret şirketlerinde ise sınırlı sorumluluk ilkesi ayrı ve bağımsız malvarlığı oluşumunu yaratmaktadır. Tüzel kişi ile ortakları arasında malvarlığı ile sorumluluk ayrılmaktadır. Ticaret şirketlerinde sınırlı sorumluluk ya da ayrı malvarlığı ilkesinin alacaklıların menfaatlerine zarar verecek şekilde kötüye kullanılması durumunda alacaklıların hak ve menfaatlerini korumak için Kıta Avrupası ve Anglo-Sakson hukuk sistemlerinde “Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Teorisi” geliştirilmiş ve tüzel kişiliğin arkasına sığınarak durumu kötüye kullanan ortakları veya kardeş şirketleri sorumlu tutma imkanı getirilmiştir. Teorinin amacı, hakkaniyet gerektirdiği zaman tüzel kişilik perdesinin arkasına sığınılmasının önlenmesidir. Teorinin uygulanmasının yasal dayanağı olarak dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılması yasağını düzenleyen MK’nın 2. maddesi kabul edilmektedir.
Tüzel kişiliğin varlığı asıl olup borcun yükümlüsü olan bir tüzel kişilik bulunmakta iken bu tüzel kişiliğin malvarlığının alacaklarının zararına olarak kötüye kullanılması durumu iddia edilip kanıtlanmadığında şirketin ortaklarına ya da başka bir şirkete karşı bu borçtan dolayı yönelinemeyecektir. Ancak tüzel kişiliğin kötüye kullanıldığı bazı istisnai hallerde tüzel kişilik perdesi aralanmak suretiyle gerçek ya da tüzel kişi ortakların sorumluluğu cihetine gidilebilecektir.
Teorinin uygulanması sonucunda tüzel kişiliğe hukuken tanınan kişilik tamamen ortadan kaldırılmamakta, sadece somut olaya özgü olarak istisnaen mutlak olan şahıs ve mal ayrılığı ilkesi uygulanmamaktadır.
Somut uyuşmazlık bakımından davacı vekilinin, dava konusu sözleşmeye dayalı olarak hizmet verdiği davalı … Mak. Ve Yedek Par San Oto Tur Nak İş Mrkz ile davalı …Yedek Parça Oto Ltd Şti arasında organik bağ bulunduğunu, şirket ortakları ve yöneticilerin aynı şahıslar olduğunu, davalı … Mak. Ve Yedek Par San Oto Tur Nak İş Mrkz’nin borçlulardan kurtulmak amacı ile salt başka bir isim ve tüzel kişilik altında hareket ederek borçların tasfiyesini imkansız kılma gayretinde olduğunu iddia etmesine rağmen mahkemece bu hususta araştırma yapılmadan, yukarıda ifade edildiği üzere “Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Teorisi”nin belirli ve sınırlı durumlarda sakınılarak kullanılması gereken bir yol olduğu ve somut uyuşmalık bakımından perdenin aralanması koşullarının oluşup oluşmadığı ve sözü geçen şirketlerin aynı tüzel kişiliklere sahip olup olmadıkları değerlendirilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Dava konusu alacak miktarının bilinebilir, hesap edilebilir, belirlenebilir yani likit alacak niteliğinde olduğu kuşkusuzdur. Mahkemece, dava konusu alacağın bu niteliğine göre davacı yararına İİK’nın 67/2. maddesi uyarınca icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekirken, alacağın likit olmayıp yargılamayı gerektirdiği gerekçesiyle icra inkâr tazminatına hükmedilmemesi de doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının talep halinde temyiz edene iadesine,
kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 09.03.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
