T.C.
YARGITAY
23. HUKUK DAİRESİ
E. 2012/2501
K. 2012/4840
T. 11.7.2012
• KİRA KAYBI VE EKSİK İMALAT BEDELİNİN TAHSİLİ İSTEMİ ( Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Feshi Davası – Harcın Sözleşmeye Konu İnşaat Değerinin Dava Tarihi İtibariyle Mahkemece Uzman Bilirkişiden Ek Rapor Alınarak Belirlenecek Değeri Üzerinden İkmal Ettirilmesi Gerektiği )
• KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN FESHİ DAVASI ( Kira Kaybı ve Eksik İmalat Bedelinin Tahsili İstemi – Sözleşmenin Feshi Talebi Yönünden Eksik Harç Tamamlatılmadan Yargılamaya Devam Edilmesinin Hatalı Olduğu )
• EKSİK HARÇ ( Sözleşmeye Konu İnşaat Değerinin Dava Tarihi İtibariyle Mahkemece Uzman Bilirkişiden Ek Rapor Alınarak Belirlenecek Değeri Üzerinden İkmal Ettirilmesi Gerektiği – Kira Kaybı ve Eksik İmalat Bedelinin Tahsili İstemi )
818/m. 355
492/m. 32
ÖZET : Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshiyle kira kaybı ve eksik imalat bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi halinde, sözleşmenin niteliği ve özelliği dikkate alınarak hüküm altına alınacak harcın, sözleşmeye konu inşaat değerinin dava tarihi itibariyle mahkemece uzman bilirkişiden ek rapor alınarak belirlenecek değeri üzerinden ikmal ettirilmesi zorunludur. Nitekim eksik harç tamamlanmadan müteakip işlemlerin yapılmasına da imkan bulunmamaktadır. Bu itibarla davaya konu sözleşmenin feshi talebi yönünden eksik harç tamamlatılmadan yargılamaya devamla, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olduğundan bozmayı gerektirmiştir.
DAVA : Taraflar arasındaki kira kaybı ve eksik imalat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkili arsa sahibiyle davalı müteahhit arasında akdedilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince müvekkiline verilmesi gereken dairelerin ve dükkanın teslim edilmediğini, beş yıllık teslim süresinin 8.9.2005 tarihinde sona erdiğini, 466 ada 1 parselde bulunan apartmanın bitirilmesi için müvekkilinin 600.000,00 TL harcadığını, yine müvekkilinin 400.000,00 TL zarara uğradığını ileri sürerek, 7.3.2000 tarihli sözleşmenin feshine, şimdilik 10.000,00 TL eksik imalat bedeli ve 5.000,00 TL kira kaybı bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının sözleşme kapsamında üzerine düşen edimleri yerine getirmediğini, taraflar arasında akdedilen 31.10.2005 tarihli ek sözleşme gereğince davacının davalıyı ibra ettiğini, bir takım taşınmazların tapu ferağ işlemlerinin 30.5.2006 tarihine kadar bitirilmesine karar verildiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kanıtlar, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, sözleşme gereğince öngörülen teslim süresinin 8.9.2005’de sona erdiği, davalının taahhütlerini yerine getirmediği, binadaki eksikliklerin diğer konut malikleriyle birlikte davacı tarafından tamamlandığı, teslim edilmeme sebebiyle davacının kira kaybına uğradığı, davalının savunmasında dayandığı 31.10.2005 tarihli ibranamenin adi yazılı şekilde yapılmış olması sebebiyle geçerli olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüyle 7.3.2000 tarihli sözleşmenin iptaline, 10.000,00 TL eksik imalat ve 5.000,00 TL kira kaybı bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1- ) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshiyle kira kaybı ve eksik imalat bedelinin tahsili istemine ilişkindir. B.K.nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” uygulamadaki adıyla Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, 25.1.1984 tarih ve 3/1 Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da açıklandığı gibi: iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa ( yapı ) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, geçerliliği resmi şekle bağlı kural olarak ani edimli, geçici-sürekli karmaşığı, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Bu sözleşmede yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin fınansını karşılayarak yapacağı binaya karşılık arsa sahibi de ona arsa payı mülkiyeti geçirmektedir. Görüldüğü gibi. kat karşılığı inşaat sözleşmesiyle arsa sahibi belirli arsa paylarının mülkiyetini yükleniciye devir borcu altına girmektedir. Burada, arsa paylarının mülkiyetinin devri, yüklenici tarafından inşa edilecek binadaki belirlenen bağımsız bölümlerin arsa sahibine tesliminin karşılığını ve sebebini teşkil etmektedir.
Diğer yandan, konusu paradan başka bir şey ( mal veya hak ) olan davalarda karar ve ilam harcı o şeyin ( mal veya hakkın ) değeri üzerinden hesaplanır. Yine yatırılması gereken harç yönünden de, davaya konu bir malvarlığı hakkı ise, parayla değerlendirilmesi mümkün bir şey demektir ve dava konusunun ( müddeabihin ) değeri üzerinden harç hesap edilmesi gerekir.
Somut olayda, arsa sahibi tarafından açılan davada, yüklenici olan davalının sözleşmenin yerine getirilmesi için işe başlamış olmasına rağmen, teslim süresinin geçmiş olduğu gerekçesiyle. 7.3.2000 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verilmesi istenmiş, mahkemece de sözleşmenin feshine karar verilmiştir. Bu durumda kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi halinde, sözleşmenin az yukarda açıklanan niteliği ve özelliği dikkate alınarak hüküm altına alınacak harcın, sözleşmeye konu inşaat değerinin dava tarihi itibariyle mahkemece uzman bilirkişiden ek rapor alınarak belirlenecek değeri üzerinden ikmal ettirilmesi zorunludur. Nitekim Harçlar Kanunu’nun 32. maddesi gereğince eksik harç tamamlanmadan müteakip işlemlerin yapılmasına da imkan bulunmamaktadır. Bu itibarla davaya konu sözleşmenin feshi talebi yönünden eksik harç tamamlatılmadan yargılamaya devamla, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olduğundan bozmayı gerektirmiştir.
2- ) Bozma neden ve şekline göre, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda ( 1 ) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, ( 2 ) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istenmesi halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11.07.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
