T.C.
YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ
E. 2018/3189
K. 2020/411
T. 12.2.2020
- AYIPLI MALLAR NEDENİYLE UĞRANILAN ZARARIN TAHSİLİ İSTEMİ ( Davanın Açılış Tarihi ve Makinaların Değiştirilerek İkinci Teslim Tarihleri Gözetildiğinde 6098 Sayılı TBK’nın 231/1 Maddesinde Öngörülen 2 Yıllık Zamanaşımı Süresinin Dolduğu – Davanın Zamanaşımı Nedeniyle Reddi Gerekirken Yanılgılı Gerekçelerle Karar Verilmesinin Doğru Olmadığı )
- ZAMANAŞIMI ( Ticari Satımlarda Ayıba Karşı Tekeffül Hükümlerine Dayalı Her Türlü Davanın Satılandaki Ayıp Daha Sonra Çıkmış Olsa Bile Satılanın Alıcıya Devrinden Başlayarak İki Yıl Geçmekle Zamanaşımına Uğrayacağı – Davanın Zamanaşımı Nedeniyle Reddi Gerektiği )
- YANILGILI DEĞERLENDİRME ( Davanın Zamanaşımı Nedeniyle Reddi Gerekirken Yanılgılı Gerekçelerle Karar Verilmesinin Doğru Olmadığı )
6102/m.23/1
6098/m.231/1
ÖZET : Dava, ayıplı cihaz nedeniyle yapılan ödemelerin ve maddi tazminatın tahsili istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık konusu mallar ticari satımdan kaynaklı olması nedeniyle dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 Sayılı TTK.’nın 23/1 maddesinin yollaması gereğince 6098 Sayılı TBK.’nun 231/1 maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Bu maddeye göre ticari satımlarda ayıba karşı tekeffül hükümlerine dayalı her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra çıkmış olsa bile satılanın alıcıya devrinden başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Davaya konu makinalardan cihazın ilk teslim tarihinin 18/02/2011 olduğu, 20/01/2012 tarihinde bu cihazın yenisi ile değiştirildiği, cihazının yine ilk teslim tarihinin 18/02/2011 olduğu ve bu cihazın da arıza vermesi nedeniyle 21/11/2012 tarihinde yenisi ile değiştirildiği, zayıflama cihazının ise dosyadaki tutunaklardan 2012 yılının 6. ayında teslim edildiği ancak yenisi ile değiştirildiğine dair herhangi bir belge olmadığı anlaşılmıştır. Davanın açılış tarihi 12.05.2015 olup makinaların ikinci teslim tarihleri gözetildiğinde 6098 Sayılı TBK.’nun 231/1 maddesinde öngörülen 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu anlaşıldığından davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerekirken yanılgılı gerekçelerle karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.
DAVA : Taraflar arasında görülmekte olan alacak davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılaması sonunda verilen kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Antalya BAM 11. Hukuk Dairesi tarafından verilen istinaf talebinin kısmen kabul kısmen reddine ilişkin hükmün davalılar vekilince duruşmalı, davacı vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine belli günde yapılan duruşmaya davacı vekili Av. … ile davalılar vekili Av. …’nin geldiği görülmüş olmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunan taraf vekillerinin sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde, davacı şirketin, üretici firma olan davalı … Ltd. Şti.’nin fatura kestiği, satıcı olan diğer davalı … tarafından temin ve teslim edilen üç ayrı makine satın aldığını, ürünlerin teslim tarihinden sonra aynı arızayı tekrar tekrar vermek suretiyle amaca uygun çalışmamış olduğunu, davacı şirket tarafından yasal süreler içerisinde gerek mail gerek şifahen durumun davalı şirket yetkililerine bildirildiğini, 11.10.2014 tarihli servis arıza raporunda da problemin cihaz kaynaklı olduğunun tespit edildiğini, arızanın kullanım hatasına bağlı olmadığını, cihazların kullanılamadığını, ileri sürerek; cihazların aynen iadesi koşuluyla davalıya yapılan ödemelerin ve 10.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen dava tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde, davalı …’ne husumet yöneltilemeyeceğini, iki yıllık zamanlaşımının dolduğu yönünden itirazlarının bulunduğunu, cihazların teslim tarihlerinin teslimat formlarında görülen tarihler olduğunu, belirterek; öncelikle süresinde açılmayan davanın zamanaşımı yönünden reddine, dava konusu cihazların yaklaşık 4 yıl önce alınması ve davacı tarafından uzun süre kullanılıp yüksek kazanç elde edilmesi karşısında, cihazların iadesiyle satış bedelin faizi ile birlikte tazmini talebinin hakkaniyete aykırı olması nedeni ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, davalı … F.Ltd. Şti.’nin üreticisi ve tedarikçisi olup davalı davalı … tarafından temin ve teslim edilen üç adet cihazın satın alındığı tarihten itibaren pek çok kez arıza yaptığı, davacı tarafından arızanın süresinde karşı tarafa bildirildiği, servis elemanlarının geldiği, satın alınan cihazların garanti kapsamında bir takım parçalarının değiştirildiği ancak sürekli değişim ve onarım yapılmasına rağmen cihazların yeniden arıza yaptıkları, bu arızaların ve ayıpların gizli ayıp olduğu, ayıp ihbarlarının süresinde yapıldığı buna göre davacının sözleşmeden dönme ile verdiklerinin iadesini talep etme hakkının bulunduğu ve davacının tercihini bu yönde kullandığı, davacının davalılara buna yönelik ihtarname gönderdiği, ihtarın tebliğinden üç işgünü sonrasında davalıların temerrüde düştüğü gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, cihazlar için ödenen bedelin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, cihazların ve tüm aksesuarlarının ise davalılara iadesine, maddi tazminata ilişkin taleplerinin reddine dair karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, cihazların davalılardan … F. Ltd. Şti. tarafından satıldığı ve makinelerin davacıya teslim edildiği konusunda uyuşmazlık olmadığı, … seri numaralı l. cihazının 20.01.2012 tarihinde, … IPL cihazının 30.01.2012 tarihinde garanti kapsamında değişimlerinin yapıldığı, 21.11.2012 tarihinde … IPL cihazının yenisinin çalışır durumda davacıya teslim edildiği, davalının makinelerdeki arıza bildirimi nedeniyle garanti kapsamında cihazları değiştirdiği, davacı alıcının ayıp iddiası nedeniyle ihbar yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğinin cihazların yenisi ile değiştirildiği tarihlere göre değerlendirilmesi gerektiği, taraflar arasında satıma konu cihazlardaki arızanın davacı tarafından kabulü mümkün olmayacak şekilde sürekli tekrarladığı, davalı satıcının yetkili servis tarafından arıza tespit onarım ve parça değişimleri hatta makinelerin değişiminin gerçekleştirildiği, arızaların cihazlar çalıştıkça ortaya çıkacak türden olması ve davalının da dolayısıyla gizli ayıbın varlığını kabul etmiş olması karşısında davacının süresinde ayıp ihbarında bulunduğunun kabulü gerektiği, davacının seçimlik haklarından sözleşmenin feshi ve ödediği bedelin iadesini talep hakkı bulunduğu gerekçesiyle davalılar vekilinin davalı … F.Ltd. Şti. yönünden ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı … Kozmetik İthalat İhracaat Ltd. Şti’nin ithalatçı ya da tedarikçi olduğuna dair delil olmadığı sadece yetkili servis olduğu anlaşıldığından bu davalı yönünden husumet yokluğu nedeniyle red kararı verilmesi gerekirken kabul kararı verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle davalılar vekilinin, davalı … Kozmetik İthalat İhracaat Ltd. Şti’ne yönelik istinaf başvurusunun esastan kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın davalı davalı … yönünden husumetten reddine ve davalı … F. Ltd. Şti. Yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1- )Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin davalı İnanır Kozmetik İth.İhr. Ltd. Şti’ne yönelik yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2- )Davalı … F. Metal Makine San.Ltd.Şti’nin temyiz isteminin incelemesine gelince; dava ayıplı mallar nedeniyle uğranılan zararın tahsiline yöneliktir. Uyuşmazlık konusu mallar ticari satımdan kaynaklı olması nedeniyle dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 Sayılı TTK.’nın 23/1 maddesinin yollaması gereğince 6098 Sayılı TBK.’nun 231/1 maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Bu maddeye göre ticari satımlarda ayıba karşı tekeffül hükümlerine dayalı her türlü dava, satılandaki ayıp daha sonra çıkmış olsa bile satılanın alıcıya devrinden başlayarak iki yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Davaya konu makinalardan l. marka cihazın ilk teslim tarihinin 18/02/2011 olduğu, 20/01/2012 tarihinde bu cihazın yenisi ile değiştirildiği, … cihazının yine ilk teslim tarihinin 18/02/2011 olduğu ve bu cihazın da arıza vermesi nedeniyle 21/11/2012 tarihinde yenisi ile değiştirildiği, e. marka zayıflama cihazının ise dosyadaki tutunaklardan 2012 yılının 6. ayında teslim edildiği ancak yenisi ile değiştirildiğine dair herhangi bir belge olmadığı anlaşılmıştır. Davanın açılış tarihi 12.05.2015 olup makinaların ikinci teslim tarihleri gözetildiğinde 6098 Sayılı TBK.’nun 231/1 maddesinde öngörülen 2 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu anlaşıldığından davalı … F. Ltd. Şti.’ne yönelik davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerekirken yanılgılı gerekçelerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıdaki ( 1 ) numaralı bentte belirtilen gerekçelerle davacının davalı … Kozmetik İth. İhr. Ltd. Şti’ne yönelik temyiz itirazlarının reddine, ( 2 ) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı … F. Metal Makine San. Ltd. Şti. yararına BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, kararın bir örneğinin Antalya BAM 11. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, vekili Yargıtay durusmasında hazir bulunan davalı … F. Metal Makine San. Ltd. Şti. lehine hükmedilen takdiren 2.540,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … F. Metal Makine San. Ltd. Şti’ne verilmesine, peşin harçların istek halinde temyiz eden taraflara iadesine, 12.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
