T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2016/15472
K. 2017/7215
T. 4.5.2017
• İTİRAZIN KALDIRILMASI ( İmzası İkrar veya Noterlikçe Tasdik Edilen Borç İkararını İçeren Bir Senet veya Resmi Daire veya Yetkili Makamların Yetkileri Dahilinde ve Usulüne Göre Verdiği Bir Makbuza Dayanması Halinde Alacaklı İtirazın Kaldırılmasını İsteyebileceği – Çekin Süresinde Muhatap Bankaya İbraz Edildiğinin Çekin Üzerine Yazılmış Olan Tarihli Bir Beyanla Tespit Edilmesi Gereği )
• ÇEKİN İBRAZ TARİHİNİN TESPİTİ ( Çekin Üzerine Yazılmış Olan Tarihli Bir Beyanla Tespit Edilmesi Gereği Çekin İbarz Tarihinin Tespit Edilmemesi Halinde Alacaklının Müracaat Hakkını Kaybedeceği – Çekin İbraz Müddetinde Muhatap Bankaya İbrazının Protesto veya Buna Denk İşlemle Belirlendiği Takdirde Yasal Şekilde İbraz Edildiğinin Kabulü Gereği )
2004/m. 68
6102/m. 808, 809.
Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Nadide Sibel Bıyıklı tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından borçlu aleyhine çeke dayalı genel haciz yoluyla başlatılan ilamsız takipte, borçlunun borca itiraz etmesi üzerine alacaklı itirazın kaldırılması talebiyle icra mahkemesine başvurmuştur. Mahkemece; borçlunun cevap dilekçesindeki çekin vade süresinin geçtiği ve yazılı delil niteliğinde olduğu yönündeki beyanının açıkça zamanaşımı itirazı olarak değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulü ile anılan takibe yapılan itirazın kaldırılmasına takibin devamına ve borçlu aleyhine icra inkar tazminatına hükmolunduğu anlaşılmaktadır.
İİK’nun 68/1. maddesi gereğince; talebine itiraz edilen alacaklının takibi, imzası ikrar veya noterlikçe tasdik edilen borç ikrarını içeren bir senede yahut resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde ve usulüne göre verdikleri bir makbuz veya belgeye müstenitse, alacaklı itirazın kaldırılmasını isteyebilir.
6102 sayılı TTK’nun 808/1-b maddesi gereğince; çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiği (ibraz günü de gösterilmek suretiyle), çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla tespit edilmelidir. Aksi takdirde alacaklı müracaat hakkını kaybeder. Yine aynı kanunun 809/1. maddesine göre de; çekin, ibraz müddeti içinde muhatap bankaya ibrazı, protesto veya buna denk işlemle belirlendiği takdirde, yasal şekilde ibraz edildiğinin kabulü gerekir.
Somut olayda takip dayanağı 27.03.2015 keşide tarihli 100.000,00 TL bedelli çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiğine ilişkin ibraz kaşesinin bulunmadığı görülmektedir. Anılan çek, yasal süresinde muhatap bankaya ibraz edilmediği için TTK.nun 796. ve 808. maddeleri gereğince alacaklı müracaat hakkını kaybettiğinden, borçlu hakkında kambiyo senetlerine mahsus özel yol ile takip yapılamayacağı gibi, dayanak belge bu hali ile adi havale vasfını taşımakta olup borç ikrarını içeren nitelikte belge sayılamayacağından yani, İİK.nun 68/1. maddesinde belirtilen belge mahiyetinde de olmadığından alacaklının sözü edilen belgeye dayalı olarak icra mahkemesinde itirazın kaldırılmasını istemesi mümkün değildir. O halde, alacaklı adi havale niteliğindeki bu belge gereği itirazın kaldırılmasını isteyemeyeceğinden, mahkemece, istemin reddi yerine kabulü ile itirazın kaldırılması yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
