2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun davet başlıklı 103. maddesiyle düzenlendiği için uygulamada 103 davetiyesi olarak adlandırılan evrak borçluyu yokluğunda yapılan haciz işleminden haberdar ederek hacze karşı beyan ve itirazlarını sunmasını sağlamaktadır. Bu yönüyle hukuki dinlenilme hakkına hizmet ettiği gibi haczedilmezlik şikayeti gibi bir takım beyan ve şikayetler için kanunen belirlenmiş olan hak düşürücü süreleri başlatarak alacaklının satış işlemlerine devam etmesini sağlamaktadır.
Hukuki dinlenilme hakkına ilişkin Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 02.06.2016 tarihli, 2014/18405 Esas ve 2016/9715 Karar sayılı kararında “…yokluğunda alınan haciz kararından ve istihkak iddiasından haberdar edilmeyen, İİK’nun 103. maddesi gereğince kendisine davet kağıdı da tebliğ edilmeyen borçlunun, istihkak iddiasına karşı tutumu belirlenemediğinden hukuki dinlenilme hakkını kullanabilmesi bakımından davalı sıfatı ile davaya katılmasının sağlanması için, davacı üçüncü kişiye süre verilerek taraf teşkilinin sağlanması, tarafların tüm delillerinin toplanıp birlikte değerlendirilmesinin ardından, gerçekleşecek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik hasımla, yazılı olduğu şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulması gerekmiştir…” ifadelerine yer verilmiştir.
Bilindiği üzere malvarlığına haciz tesis edildiği esnada borçlunun hazır bulunması zorunlu değildir kaldı ki Uyap, Takbis, Polnet gibi sistemlerin sağladığı kolaylık sayesinde resmi kurumlar arasında yapılan elektronik yazışmalar esnasında araç ve taşınmaz gibi malvarlığı değerlerine haciz tesis edilmektedir alacaklı ya da borçlu bu sürece dahil olmadan haciz talebi yerine getirilmektedir. Her he kadar haciz esnasında borçlunun bulunması zorunlu olmasa da hacze karşı hakların kullanılabilmesi için borçlunun hacizden haberdar edilmesi zorunludur.
İcra ve İflas Kanunu’nun davet başlıklı 103. maddesi “Tutanak tutulurken alacaklı, borçlu veya namlarına Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebellüğe yetkili kimse bulunmazsa, bulunmayan alacaklı veya borçlu üç gün içinde tutanağı tetkik ve diyeceği varsa söylemesi için icra dairesine davet olunur. Kanunen ilavesi gereken müddetler mahfuzdur. Haciz sırasında borçlu veya alacaklı adına Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebellüğe yetkili kimse bulunduğu takdirde haciz tutanağının bir örneği bulunan şahsa verilir. Borçluya veya alacaklıya ayrıca haber verilmez.” şeklinde düzenlenmiştir.
103 davetiyesi sayesinde hacizden haberdar olan borçlu dilerse haciz tutanağını da inceleyerek hacze karşı beyan ve itirazlarını sunabilmektedir. Borçlu üç gün içerisinde icra dairesine başvurarak hacze karşı beyanlarını sunabileceği gibi davetiyenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içerisinde icra mahkemesinde şikayet yoluna başvurabilecektir. Üç ve yedi günlük hak düşürücü süreler 103 davetiyesinin borçluya tebliğinden itibaren başlamaktadır ancak 103 davetiyesi borçluya usulüne uygun veya hiç tebliğ edilmemişse haczin öğrenilmesi ve hak düşürücü sürelerin işlemesi bakımından borçlunun beyanı esas olacaktır. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 23.01.2017 tarihli, 2016/9526 Esas ve 2017/754 Karar sayılı kararında “…Haczedilmezlik şikayeti, yedi günlük süreye tâbi olup, bu süre öğrenme tarihinden başlar. Borçlunun meskeniyet şikayetinde bulunduğu taşınmaza, tapuda haciz şerhinin işlendiği, borçluya davetiye tebliğ edilmediği, kıymet takdirine dair keşfin yapıldığı dosyadaki bilirkişi raporundan görülmüş olup, borçlunun hacizden en erken bu tarihte haberdar olduğu anlaşılmakla, yapılan meskeniyet şikayetinin süresinde olduğunun kabulü gerekir…” ifadelerine yer verilmiştir.
Burada unutulmaması gereken önemli husus ise alacaklının haczedilen mallara ilişkin satış isteme süresi 103 davetiyesinin tebliğini takiben değil haciz tarihinden itibaren başlamaktadır.
103 davetiyesinin içeriği ise İcra ve İflas Kanunu Yönetmeliği’nin 45. maddesi ile düzenlenmiştir. Mezkur hükme göre davetiyede; alacaklı ve borçlunun adı ve soyadı, dosya numarası, haczin yapıldığı gün ve saat, üç gün içinde haciz tutanağının incelenmesi uyarısı, yer almalıdır. Bu hükümler çerçevesinde hazırlanmış uygulamada kullanılmakta olan örnek 103 davetiyesini yazımız devamında inceleyebilirsiniz.
T.C.
İSTANBUL ANADOLU 05/08/2020
1. İCRA DAİRESİ
2020/290836 ESAS
103 DAVET KAĞIDI
ALACAKLI : …………………..
BORÇLU : ………………….
Haczin Yapıldığı Gün : 01/08/2020
İcra ve İflas Kanununun 102.maddesine tevfikan yapılan haciz sırasında hazır bulunmadığınızdan işbu kağıdın tebliğ tarihinden itibaren adı geçen Kanunun 103.maddesi gereğince Üç gün içinde haciz tutanağını tetkik ve bir diyeceğiniz varsa bildirmeniz için icra dairesine başvurmanız tebliğ olunur. ( * )
( İc. İf. K. 103 )
( * ) Evvelce haciz vazedenlerle borçlular dahi yeni
İştirak ve ilaveler kendilerine bildirilmek üzere
103 üncü madde mucibince davet olunurlar.
( İc. İf. K. 104 / 3 )
Yönetmelik Örnek No : 22
