Ses Veya Görüntülerin Kayda Alınması Suçu
TCK Madde 286
Soruşturma ve kovuşturma işlemleri sırasındaki ses veya görüntüleri yetkisiz olarak kayda alan veya nakleden kişi, altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Adliyeye karşı suçlar bölümünde düzenleme altına alınan ses veya görüntülerin kayda alınması suçu sadece ceza hukuku bakımından değil HMK kapsamında gerçekleştirilen duruşmalar açısından da geçerli bir suç tipidir.
YARGITAY 12. CEZA DAİRESİ E. 2017/11910 K. 2018/2544 T. 7.3.2018
“…Kanun yararına bozmanın aleyhe sonuç doğurmayacağı gözetilerek yapılan incelemede, dosya kapsamına göre; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 153/3. maddesi delaleti ile 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 286/1. maddesi uyarınca hukuk mahkemelerindeki duruşma esnasında da yetkisiz ses ve görüntü kaydı yapmanın suç teşkil ettiği, keşif işlemlerinin de duruşmaların tabi olduğu disiplin kurallarına tabi olduğu dikkate alındığında, merciince keşfin atılı suçun unsuru olan soruşturma ve kovuşturma işlemi olmadığından sanık hakkında beraat kararı verilmesi gerektiğinden bahisle itirazın kabulüne karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Adalet Bakanlığının 02.11.2016 gün ve 94660652-105-63-6869-2016-Kyb sayılı kanun yararına bozma talebine atfen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 18.11.2016 gün ve 2016/389007 Sayılı tebliğnamesi ve Yargıtay 8. Ceza Dairesinin 23.11.2017 tarihli, 2017/9393 esas ve 2017/13181 karar sayılı görevsizlik kararı ile daireye ihbar ve dava evrakı tevdi kılınmakla…
HMK Madde 153
Duruşma sırasında fotoğraf çekilemez ve hiçbir şekilde ses ve görüntü kaydı yapılamaz. Ancak, dava dosyasında saklı kalmak kaydıyla, yargılamanın zorunlu kıldığı hâllerde, mahkemece çekim yapılabilir ve kayıt alınabilir. Bu şekilde yapılan çekim ve kayıtlar ile kişilik haklarını ilgilendiren konuları içeren dava dosyası içindeki her türlü belge ve tutanak, mahkemenin ve ilgili kişilerin açık izni olmadıkça hiçbir yerde yayımlanamaz.
Kayıt ve yayın yasağına aykırı davranan kişi hakkında, ayrıca Türk Ceza Kanununun 286 ncı maddesi hükümleri uygulanır.
SUÇUN UNSURLARI
Madde metninde yer alan tanıma göre soruşturma veya kovuşturma işlemleri sırasındaki ses veya görüntüleri yetkisiz olarak kayda alan veya nakleden kişi bu suçu işlemiş olacaktır. Ancak kişi hakim veya savcıdan ses veya görüntülerin kayda alınması noktasında izin almışsa, bu suç meydana gelmeyecektir.
ADLİ PARA CEZASINA ÇEVRİLEBİLİR Mİ?
Adli para cezası da hapis cezası gibi bir yaptırım türüdür. Hapis cezasıyla birlikte veya tek başına hükmedilebilir. Süresi 1 yıl veya daha az süreli hapis cezalarında hakim cezayı adli para cezasına çevirebilmektedir. Ses veya görüntülerin kayda alınması suçunda da 1 yıldan daha az süreli hapis cezası öngörüldüğü için verilecek ceza, adli para cezasına çevrilebilecektir.
HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI MÜMKÜN MÜ?
Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir. Hükmün açılanmasının geri bırakılmasıyla birlikte sanık hakkında hükmonulan ceza belirli bir denetim süresi içerisinde hüküm doğurmaz. Denetim süresinin şartlara uygun geçirilmesi ile birlikte hüküm okunmaz, davanın düşmesine karar verilir.
Ses veya görüntülerin kayda alınması suçunda da hükmedilen hapis cezası 2 yılın altında olacağından, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilebilmesi mümkündür.
ERTELEME MÜMKÜN MÜ?
İşlediği suçtan dolayı iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilen kişinin cezası ertelenebilir. Bu sürenin üst sınırı, fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş olan kişiler bakımından üç yıldır.
Erteleme ile birlikte cezanın infazı cezaevinde gerçekleşmez. Belirli bir denetim süresi uygulanır. Sürenin şartlara uygun geçirilmesiyle ceza infaz edilmiş sayılır. Ses veya görüntülerin kayda alınması suçunda da hükmedilen hapis cezası 2 yıl veya altında olacağından cezanın ertelenmesi kararının verilmesi mümkündür.
ŞİKAYETE TABİ MİDİR?
Kanun metninden anlaşılacağı üzere ses veya görüntülerin kayda alınması suçu şikayete tabi suçlardan değildir. Bu nedenle re’sen soruşturulur. Bu nedenle bu suç hakkında bir şikayet süresi söz konusu olmadığı gibi, şikayetten vazgeçme de hüküm doğurmayacaktır. Dava zamanaşımına uyulduğu müddetçe suçun her zaman soruşturulabilmesi mümkündür.
DAVA ZAMANAŞIMI NEDİR?
Ses veya görüntülerin kayda alınması suçunda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Suç, bu zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturulabilir, bu zamanaşımı süresi geçtikten sonra soruşturma yapılamayacaktır.
***Suç şikâyete tabi bir suç olmamasından dolayı bu suç kapsamında uzlaşma mümkün değildir.
***Ses veya görüntülerin kayda alınması suçu için basit yargılama usulü izlenebilir.
***Görevli mahkeme, suçun işlendiği yer asliye ceza mahkemesidir.
***Soruşturma esnasında ön ödemenin uygulanması veya kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararlarının verilmesi mümkündür.
YARGITAY 12. CEZA DAİRESİ E. 2018/4933 K. 2019/4453 T. 3.4.2019
“…Şikayete konu CD’nin incelenmesi sonunda hazırlanan bilirkişi raporuna ve dosya kapsamına göre; Cumhuriyet savcısı tarafından bizzat ve zabıt katibi tarafından da gereği gibi ifadesinin alınmadığını iddia eden sanığın, bu durumu delillendirmek amacıyla yaptığı gizli çekim esnasında, şikayetçilerin, başkalarının görmesini ve bilmesini istemeyecekleri özel yaşam alanlarına ilişkin görüntülerinin kaydedilmediği; ancak, soruşturma işlemi sırasındaki ses ve görüntüleri yetkisiz olarak kayda alan sanığa, iddianamede eyleminin tarif edildiği de nazara alınıp, CMK’nın 226. maddesi uyarınca TCK’nın 286/1. madde ve fıkrasının uygulanması ihtimaline binaen ek savunma hakkı tanınması ve sanığın eyleminin ses veya görüntülerin kayda alınması suçu kapsamında değerlendirilmesi gerekirken, sanığın sübut bulan eylemi yalnızca TCK’nın 134/1. madde ve fıkrası kapsamında değerlendirilip, görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal suçundan yazılı şekilde mahkumiyet hükmü kurulması, isabetsizdir…”
