Nafakanın Kaldırılması Davası
Nafaka, boşanma davası sürerken veya davanın sonucunda maddi zorluğa düşecek eşe, diğer eş tarafından her ay ödenmesi kararlaştırılan paradır. Davanın sonucunda hakim tarafından resen nafakaya hükmedilebileceği gibi taraflardan biri dava sürerken de nafaka talep edebilir. Ayrıca anlaşmalı boşanma durumunda taraflar nafakanın miktarını diledikleri gibi kararlaştırabilirler. Kanunda boşanmayla ilgili üç tür nafakaya yer verilmiştir: tedbir nafakası, iştirak nafakası ve yoksulluk nafakası. Aşağıda nafaka türleri kısaca açıklanacak, ardından nafakanın kaldırılması davasının hangi durumlarda açılabileceğiyle ilgili örnekler verilecektir.
NAFAKA TÜRLERİYLE İLGİLİ KISA BİLGİLENDİRME
TEDBİR NAFAKASI
Boşanma davası açıldığında, eşlerden birinin ekonomik durumu sebebiyle hayat standartlarının kötüye gitmesini engellemek amacıyla dava görülürken hakim tarafından tedbir nafakasına hükmedilebilir. Tedbir nafakasına hükmedildiği takdirde davanın açıldığı tarih, nafakanın başlangıç tarihi kabul edilir.
İŞTİRAK NAFAKASI
Boşanma davası sonuçlandığında çocuk lehine, velayeti almayan eş aleyhine iştirak nafakasına hükmedilebilir. İştirak nafakası, dava görülürken velayeti alacak eş tarafından talep edilebileceği gibi dava sonucunda hakim tarafından resen gözetilip hükme bağlanabilir. Boşanma davası sonrasında da nafaka davası açılarak iştirak nafakası talep edilebilir.
YOKSULLUK NAFAKASI
Dava sonucunda eşlerden birinin yoksulluğa düşeceği öngörülürse diğer eş aleyhine yoksulluk nafakasına hükmedilebilir. Yoksulluk nafakası hakim tarafından resen gözetilmez. Ayrıca nafaka talebinde bulunan tarafın kusuru karşı taraftan fazla olmamalıdır.
NAFAKANIN KALDIRILMASI DAVASININ AÇILABİLECEĞİ DURUMLAR
Mahkeme tarafından nafakaya hükmedilmesinin ardından, nafakanın kaldırılması için gereken şartlar oluştuğu takdirde nafaka ödeyen taraf dava yoluna başvurarak nafakanın kaldırılmasını talep edebilir. Örneğin nafaka ödenen tarafın yaşadığı maddi zorluk durumu ortadan kalkmış ise veya başka bir kişi ile evlilik hayatı yaşıyormuş gibi aynı evi paylaşıyor ise nafaka yükümlüsü, nafakanın kaldırılması davası açabilir. Nafaka yükümlüsü, ekonomik durumunun değişmesi sebebiyle nafaka borcunu yerine getirmekte zorlanıyor ise yine nafakanın kaldırılması istemiyle mahkemeye başvurabilir. Başka bir örnek verecek olursak, çocuğun bakımı ve giderleri için ödenen iştirak nafakasında, çocuk eğitimini tamamlayıp reşit hale geldiğinde nafaka yükümlüsü mahkemeden nafakanın kaldırılmasını talep edebilir.
Nafakanın kaldırılması davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemesidir. Şayet Aile Mahkemesi davanın açılacağı yerde bulunmuyor ise görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Bu davalarda yetkili mahkeme nafaka ödenen eşin yerleşim yerinin bulunduğu mahkemedir.
Öte yandan davanın açılması için kanunda herhangi bir süre öngörülmemiştir. Şartlar oluştuğu takdirde nafaka yükümlüsü dilediği zaman ilgili mahkemeye başvurup dava sürecini başlatabilecektir.