Daha önceki yazımızda miras hukukundaki tereke borçlarının ne olacağı,kimlerin mirasçı olabileceği veya olamayacağı, mirasın nasıl intikal ettiği gibi temel ilkelerden bahsetmiştik. Bunların haricinde miras hukukundaki diğer bir önemli husus mirasın paylaşımıdır. Bu yazımızda miras paylaşımının nasıl yapılacağı konusundaki merak edilen hususları aydınlatacağız.
Miras paylaşımında önemli olan nokta murisin vasiyetnamesinin olup olmadığıdır. Kişi ölümünden önce usulüne uygun olarak düzenlenmiş bir vasiyetname bıraktıysa, bu durumda şahsın mal varlığı saklı paylara uyularak vasiyetnamede belirtilen şekilde paylaştırılır. Vasiyetname veya başkaca ölüme bağlı tasarrufla murisin tüm malvarlığı üzerinde istediği gibi işlem yapması Türk Hukuku’nda “mirasta saklı pay” kurumuyla engellenmiştir. Buna göre sağ kalan eş, çocukları, torunları, anne ve babası murisin saklı paylı mirasçılarıdır. 2007 yılında yapılan kanun değişikliği ile murisin kardeşlerinin miras üzerinde saklı payı kaldırılmıştır. (Bknz: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070510-2.htm) Tereke borçları, cenaze masrafları, tedbir masrafları, miras bırakan ile birlikte yaşayanların 3 aylık geçim giderleri terekenin aktifinden çıkarıldıktan sonra kalan miras üzerinden saklı paylar ve tasarruf oranları hesaplanır. Kanunda belirlenmiş olan saklı pay yasal miras payı üzerinden hesaplanır ve şu şekildedir; murisin çocukları için miras payının yarısı, anne ve babadan her biri için miras payının ¼’ü, sağ kalan eş için anne baba veya çocuklar ile mirasçı olması halinde yasal miras payının tamamı, diğer hallerde miras payının ¾’ü. Bahsedilen tüm bu saklı paylar toplamının tereken çıkarılmasından sonra kalan oran murisin tasarruf oranıdır.
Peki muris ölmeden önce vasiyetname düzenlemediyse ne olacaktır?
Muris vasiyetname düzenlememiş ise miras paylaşımı eşin hayatta olup olmamasına göre değişiklik göstermektedir ve şunu belirtmekte fayda vardır ki her bir zümrede/derecede yer alan mirasçıların payları eşit olacaktır.
-Öncelikle sağ kalan eş ve 1.derece mirasçılar arasında miras paylaşımı yapılırken, eş mirastan ¼ oranında pay alacaktır. Geri kalan miras çocuklar arasında eşit paylaştırılır, çocuklarının olmaması durumunda torunları arasında paylaştırılır.
-1.derece mirasçıların olmaması halinde 2. derece mirasçılar yani murisin anne ve babası ile sağ kalan eş arasında miras paylaşımı yapılır. Bu durumda sağ kalan eşin miras payı ½ olacaktır ve geri kalan miras anne baba arasında eşit olarak paylaştırılır. Tabi bu durumda anne ve babanın sağ olmaması halinde aynı anne ve babadan olan kardeşler mirastan pay alacak kişiler olacaktır.
-Anne baba ve ve kardeşin de olmaması durumunda ise 3.derece mirasçılar yani büyükanne büyükbaba mirastan pay alacak kişiler olacaktır. Böyle bir durumun olmasında da sağ kalan eşin miras payı ¾ iken, geri kalan tereke büyükanne büyükbaba arasında eşit olarak paylaştırılır. Büyükanne büyükbabanın sağ olmaması halinde onların alt soyu olan teyze, hala, amca ve dayı onların payını alacak kişilerdir.
Sayılan birinci, ikinci ve üçüncü derece mirasçılardan hiç birinin bulunmaması halinde sağ kalan eş mirasın tamamını alacaktır. Geri de eş de dahil hiçbir mirasçının kalmaması durumunda ise miras devlete kalmaktadır.
Miras hukukunda en çok hak kaybı yaşanan/yaşanma ihtimali olan kısım mirasın paylaşımıdır. Böyle bir hak kaybına maruz kalmamak için miras paylaşımıyla ilgili konusunda uzman bir avukatla çalışmanız faydalı olacaktır. Miras paylaşımı gibi Miras Hukuku’yla ilgili her türlü yardım ve destek için uzman ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.
