DOĞRUDAN MERNİS ADRESİNE ÇIKARILAN TEBLİGAT MUHATABIN SAVUNMA HAKKINI KISITLAR NİTELİKTEDİR

T.C.

YARGITAY 14. HUKUK DAİRESİ

E. 2018/1293

K. 2018/5765

T. 18.9.2018

DAVA : Taraflar arasındaki ortaklığın giderilmesi davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen hüküm davalılar … ve … tarafından temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR : 7201 Sayılı Tebligat Kanunu, 19.01.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6099 Sayılı Kanunla değiştirildikten sonra, gerçek kişilere yapılacak tebligatla ilgili olarak iki aşamalı bir yol benimsenmiştir. Bu değişikliğe göre, muhatabın adres kayıt sistemindeki adresine, Kanunun 21. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca doğrudan tebligat yapılması mümkün değildir. Muhataba çıkarılan ilk tebligat, bilinen veya gösterilen adresine yapılacaktır. Buna göre, ilk defa bildirilen adresin muhatabın (davalının) adres kayıt sistemindeki adresi veya başka bir adres olması arasında fark yoktur. Her iki adres de Tebligat Kanununun 10/1. maddesi kapsamında bilinen adrestir. Bildirilen adrese çıkarılan tebligatın bila tebliğ iade edilmesi halinde, Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 16/2. maddesi de nazara alınarak muhatabın adres kayıt sistemindeki yerleşim yeri adresine Tebligat Kanununun 21/2. maddesine göre tebligat çıkarılacaktır.

Tebligat Kanununun 10/2 ve 21/2. maddeleri farklı şekilde yorumlanarak, başka adresi bilinmediği gerekçesiyle muhatabın adres kayıt sistemindeki yerleşim yeri adresine doğrudan doğruya 21/2. maddesine göre tebligat çıkartılması muhatabın savunma hakkını kısıtlayacağından, Anayasanın “Hak arama hürriyeti” kenar başlıklı 36. maddesine ve Tebligat Kanununun yukarda bahsi geçen hükümlerine aykırı olacaktır.

“Adres değiştirmenin bildirilmesi mecburiyeti” kenar başlıklı 35. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında, “Kendisine veya adresine kanunun gösterdiği usullere göre tebliğ yapılmış olan kimse, adresini değiştirirse, yenisini hemen tebliği yaptırmış olan kaza merciine bildirmeye mecburdur. Bu takdirde bundan sonraki tebliğler bildirilen yeni adrese yapılır.

Adresini değiştiren kimse yenisini bildirmediği ve adres kayıt sisteminde yerleşim yeri adresi de tespit edilemediği takdirde, tebliğ olunacak evrakın bir nüshası eski adrese ait binanın kapısına asılır ve asılma tarihi tebliğ tarihi sayılır.”,

Hükümlerine yer verilmiştir.

Somut olayda;

Dairenin 28.02.2017 tarihli kararı ile davalı …’a yapılan gerekçeli karar tebligatının, Tebligat Kanununun 10/2. maddesi gözardı edilmek suretiyle, davalı adına önceden hiçbir tebligat çıkarılmadan ve yasal şartları oluşmadan doğrudan doğruya TK’nun 21/2. maddesine göre yapıldığı ve usulsüz olduğu anlaşıldığından, adı geçen davalının cevap dilekçesinde bildirdiği adresine 7201 Sayılı Tebligat Kanunu ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde gerekçeli kararın tebliği sağlanarak ve yasal temyiz süresi beklenildikten sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın mahkemesine geri çevrilmesine karar verilmiştir.

Mahkemece, dosya geri çevirme gerekleri yerine getirilmeden Daireye gönderilmiş, bunun üzerine Dairemizin 03.07.2017 kararı ile mahalline iade kararının gereğinin yerine getirilmemesinin yasal sorumluluk doğurabileceği nazara alınarak, davalı …’ın adresine 7201 Sayılı Tebligat Kanunu ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde gerekçeli kararın tebliği sağlanarak ve yasal temyiz süresi beklenildikten sonra temyiz incelemesi yapılarak Daireye gönderilmesi için dosyanın mahkemesine tekrar geri çevrilmesine karar verilmiştir.

Bu defa gerekçeli karar tebligatının davalı …’ın “… Mah. … Sk.. no:2 içkapı no:4 …/…” adresine “Tebligat adresine gidildi. Adresinin sürekli kapalı olması ve tebliğ imkansızlığı nedeni ile T.K. 21. Maddesi gereği bağlı bulunduğu Mah. Muhtarının imzasına tebliğ edilerek 2 numaralı form kapısına yapıştırıldı. Durumdan komşusuna haber verildi.” şerhi ile TK’nun 10/2. maddesi gözardı edilmek suretiyle, tebliğ edildiği görülmüştür. Gerekçeli karar tebligatının öncelikle dava dilekçesinin usulüne uygun tebliğ edildiği bilinen en son adresi olan “Baki Sk. … Mah. No:12 İç Kapı No:1” adresine herhangi bir şerh verilmeksizin Tebligat Kanunun 21/1. Maddesine uygun olarak tebliğ edilmesi bu adresin tebligata elverişli olmaması halinde Tebligat Kanununun 35. Maddesi uyarınca muhatabın varsa öncelikle adres kayıt sisteminde bulunan adresine 10/2. Maddesi uyarınca şerh verilmeksizin tebligat çıkarılması bu adresin de tebligata elverişli olmaması halinde dava dilekçesinin tebliğ edildiği adrese tebligat kanunun 35/2 maddesi uyarınca tebligat yapılması gerekirken belirtilen hükümler gözardı edilerek usulüne uygun tebliğ edilmeksizin Daireye gönderilmiştir.

Son olarak Dairenin 18.12.2017 tarihli kararı ile davalı …’ın adresine 7201 Sayılı Tebligat Kanunu ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde gerekçeli kararın tebliği sağlanarak ve yasal temyiz süresi beklenildikten sonra temyiz incelemesi yapılarak Daireye gönderilmesi için tekrar dosyanın geri çevrilmesine karar verilmiştir.

Mahkemece, son geri çevirme kararından sonra yukarda açıklanan ilke ve kurallara aykırı olarak TK’nın 10/2. maddesi gözardı edilmek suretiyle, davalının adına bilinen son adresleri olan dava dilekçesinin usulüne uygun tebliğ edildiği adresi ile cevap dilekçesinde bildirdiği adreslerine tebligat çıkarılmadan ve muhatabın adres kayıt sisteminde adresinin de bulunduğu dikkate alınmadan davalıya gerekçeli karar tebligatının davalının “… Sk. … Mah. No:12 İç Kapı No:1” adresine doğrudan Tebligat Kanununun 35. maddesi uyarınca usulsüz tebliğ edilerek dosyanın Daireye gönderildiği görülmüştür.

SONUÇ : Bu itibarla; mahalline iade kararlarının mahkeme hakimi tarafından dikkatli bir şekilde okunarak yerine getirilmemesinin cezai sorumluluk gerektirdiği gözetilmek suretiyle bu defa, davalı …’ın adresine 7201 Sayılı Tebligat Kanunu ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde gerekçeli kararın tebliği sağlanarak ve yasal temyiz süresi beklenildikten sonra temyiz incelemesi yapılarak Daireye gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 18.09.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.